Bruto Nationaal Geluk

16 april: TRONGSA - BUMTHANG

Allereerst bezoeken we de Dzong van Trongsa, dit is de langste dzong in Bhutan. In Punakha staat de grootste, in Paro de bekendste en in Thimphu de oudste. Eigenlijk lijken ze allemaal op elkaar, ze zijn groot, ze zijn wit, ze hebben allemaal prachtig bewerkt en beschilderd houtwerk en overal vinden we schilderingen van godheden, de cirkel van het leven en het leven van Boeddha. Een deel is altijd administratie/stadhuis en het andere deel is altijd een tempel.
In de tempel van deze Dzong staan 2 enorme olifantentanden als offer voor de Goden. Ze zijn echt! Hoe kan dat nou als boeddhisten zoveel respect hebben voor al het leven, dus ook voor dat van dieren?? Deze tanden zijn gekocht in India vertelt Nima, want daar maken ze de olifanten toch dood en als zij deze tanden niet kopen dan koopt iemand anders ze wel..... Dit voelt behoorlijk hypocriet aan!
We verbazen ons wel over meerdere dingen. Er wordt hier gejaagd voor plezier, zelfs door de koning. Men is ook best materialistisch, er is een behoorlijk verschil tussen arm en rijk, en armere mensen schamen zich voor de rijkeren. Er zijn ook aparte scholen voor kinderen van rijke ouders. Jongeren trekken van het platteland naar de stad en willen hun handen niet meer vuil maken op de boerderij. Een Bhutanees wil voor 500 roepies per dag nog niet aan de weg werken terwijl een Indiër maar 200 per dag krijgt....
Ze bidden heel wat af in de tempels en proberen met allerlei rituelen kwade invloeden af te weren, maar verder zijn het 'gewone' mensen die meer willen van het leven onder invloed van toeristen, televisie en internet. Het Bruto Nationaal Geluk is ook echt niet zo hoog als men de rest van de wereld wil laten geloven. Er worden door de regering veel beperkingen opgelegd waar men niet gelukkig van wordt. Zo zijn auto's sinds enige tijd onbetaalbaar vanwege 100% invoerbelasting, de showrooms in Thimphu zijn daarom dus ook allemaal leeg. De regering wil minder auto's, maar verbreedt wel de weg en wil meer toeristen. Behoorlijk tegenstrijdig! Men mocht tot voor kort officieel niet roken, inmiddels mag dat wel, maar er mag niet worden gehandeld in tabak, Men moet dus naar India om sigaretten te importeren en daar wordt ook belasting op geheven.
Dan is er de verplichte nationale kledij. Iedereen met een officiele baan moet in de nationale kledij op het werk verschijnen. Dit geldt ook voor onze gids en chauffeur. Nu we elkaar wat langer kennen begint Nima een beetje te smokkelen als we een hike gaan maken, want hij loopt toch echt comfortabeler in een broek dan in die 'kamerjas'. Een bezoek aan een dzong is echter ondenkbaar in een andere outfit dan de nationale kledij waarbij dan ook nog een verplichte beige doek omgeslagen moet worden.
En de monniken: veel kinderen worden naar het klooster gestuurd omdat de ouders geen geld hebben om ze te kleden en naar school te sturen. In het klooster is dat allemaal gratis, maar monnik ben je voor de rest van je leven! Hoe gelukkig zullen die kinderen later zijn? Als ze uittreden moeten ze het klooster veel geld betalen en worden ze ook nog eens als afvallige gezien in hun geboortedorp.
Nachtleven is er niet, alles gaat om 22 uur dicht op een enkele 'nachtclub' na die om 24 uur dicht gaat. Maar datgene wat je op tv ziet wil je zelf ook wel eens beleven...!

Ach ja, wij zijn ook maar buitenstaanders. Eenzame eters in de restaurants onderweg, vaak zitten we er maar met z'n tweetjes! Eten is hier functioneel, soms ontzettend lekker en soms ook niet (denk aan rivieralgensoep of varens.....), maar de aankleding van de restaurants is in ieder geval niet knus en gezellig. Vandaag was de lunch wel weer overheerlijk en na de lunch hebben we in de buurt van Bumthang 2 1/2 uur door de bergen gewandeld, echt weer een prachtige tocht, met zelfs nog wat sneeuw op 3000 meter! In dit gebied leven nog beren, als de appels rijp zijn komen ze tevoorschijn maar zover is het nu nog niet, dus we hadden geen last van beren op de weg! Wel van teken. Ik ben de dans ontsprongen, maar Tibi had er eentje in zijn oksel......
Heel fijn is dat aan het einde van zo'n flinke tocht Pema weer netjes met de auto staat te wachten! Wat een luxe (alhoewel we Ganesh wel enorm missen, die was echt veel en veel leuker)!
Het hotel in Bumthang is verrassend leuk, we hebben zelfs een open haard op de kamer! Vanwege het gebrek aan enig nachtleven slapen we ontzettend veel, vaak liggen we er al om 21 uur in, en ik moet zeggen dat dat eigenlijk prima bevalt!

17 april: BUMTHANG

Het programma van vandaag start met...... ja, goed geraden, de Dzong van Bumthang en een stuk of 3-4 tempels, opgedragen aan de vorige, de huidige en de toekomstige Boeddha, Guru Rinpoche en andere plaatselijke Goden. Elke keer weer veters los, schoenen uit, schoenen weer aan, veters weer knopen en intussen koude voeten gekregen....
Men kon destijds niet bepalen waar de Dzong moest komen, totdat er een witte vogel aan kwam vliegen. Toen deze vogel ging zitten wist men dat dat de plek was waar de Dzong moest worden gebouwd. Op een dergelijke manier worden veel beslissingen genomen, men ziet in allerlei dingen een teken of een aanwijzing dat er een tempel gebouwd moet worden of dat er een ritueel nodig is.
Na deze cultuur injectie hebben we een korte wandeling gemaakt over een swingende hangbrug en door verschillende akkertjes naar een heel leuk farmhouse. In een bijzonder kleurrijke kamer hebben we lekker geluncht, samen met Nima en Pema. Uiteraard ontbrak ook nu de chili cheese niet en na de lunch kregen we een glaasje ara. Ara is eigen gestookte drank. In het farmhouse waar we een aantal dagen geleden geslapen hebben, hebben we ook ara gekregen, maar deze was veel en veel lekkerder!
Na de lunch heeft Nima ons spontaan meegenomen naar zijn schoonvader! Een hele eer, want normaal gesproken gaat hij daar nooit met toeristen naar toe. Hij schaamt zich eigenlijk, het huis is in zijn ogen niet netjes en schoon genoeg en zijn schoonvader heeft vieze kleren aan.... maar ja, die man is boer en bovendien was hij bezig met vloeren vervangen in het huis!
We werden ontvangen in de kamer met het altaar. Ieder huis heeft zo'n kamer, die is bedoeld voor speciale gelegenheden en zou bijvoorbeeld ook kunnen dienen als logeerkamer voor een monnik. Daar hebben we, zittend op de grond, een door ons meegebracht biertje gedronken, althans, wij en de schoonvader. Nima dronk niet, want drinken in aanwezigheid van zijn toeristen zou zijn schoonvader absoluut afkeuren!!
Zodra schoonpapa echter zijn hielen had gelicht heb ik Nima mijn bier gegeven wat hij binnen 3 tellen heerlijk opdronk!
Vervolgens zijn we naar het centrum van Bumthang gegaan, een straat met redelijk wat winkels. In vrijwel elke winkel verkopen ze echter hetzelfde en dat is 'alles': van papieren zakdoekjes tot bier, van kleding tot groenten. Het zijn allemaal 'general stores' en klanten kopen bij degene die ze kennen, want als de winkelier je kent krijg je een betere prijs.
Tot onze verrassing is er ook een koffiebar die adverteert met espresso, cappucino en latte....en ja, ze heeft een echte machine voor echte koffiebonen! Dit is de eerste lekkere koffie sinds we op reis zijn
's Avonds nodigen we Nima uit om een wijntje met ons te drinken, hij zegt steeds heel bescheiden 'nee', maar is uiteindelijk toch goed over te halen en het is gezellig met hem. Het licht valt weer uit, we drinken de wijn bij kaarslicht en gaan in het pikkedonker met een zaklantaarn naar het restaurant wat Nima voor vanavond heeft uitgezocht. Daar moeten we ons ook behelpen met romantisch kaarslicht, we zijn de enige gasten. Gelukkig kunnen we Nima en Pema overhalen om bij ons te komen zitten ipv zich terug te trekken in de keuken. Na het eten floept het licht weer aan en ook internet werkt weer!
Ik ga dit nu dus maar snel posten. De komende 3 dagen gaan we door de bergen trekken en zullen we slapen in farmhouses en verstoken zijn van wifi.....
Tot over een poosje dus!! xxx